Doradztwo zawodowe szansą na rzecz kształcenia zawodowego – relacja z konferencji wojewódzkiej
"Jeśli nie wiesz, dokąd zmierzasz,
możesz trafić tam, gdzie wcale nie chcesz się znaleźć".
John David Mann
Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli w Toruniu miało zaszczyt zorganizować 14-15 listopada br. konferencję wojewódzką "Doradztwo zawodowe szansą na rzecz kształcenia zawodowego". Wydarzenie odbyło się w ramach projektu "Zbudowanie systemu koordynacji i monitorowania regionalnych działań na rzecz kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie" Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.Obrady odbywały się w Hotelu Austeria w Ciechocinku.
Konferencja objęta została honorowym patronatem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Kujawsko-Pomorskiego Kuratora Oświaty.
Celem konferencji było zintegrowanie podejścia doradców zawodowych i nauczycieli przedmiotów zawodowych do trafnego wyboru ścieżki kariery młodego człowieka, popularyzacja sposobów i narzędzi w diagnozie potrzeb zawodowych uczniów oraz upowszechnienie najnowszych badań i poznanie przykładowych zawodów przyszłości.
W konferencji wzięło udział około stu uczestników i osiemnastu prelegentów, którzy podejmowali różnorodne zagadnienia związane z tematyką doradztwa zawodowego. Z radością słuchaliśmy w kuluarach zapewnień, że uczestnicy doceniają różnorodność i merytorykę wystąpień oraz fakt, że prelegenci podejmują zagadnienia z różnej perspektywy, a jednocześnie ich wystąpienia się zazębiają i dopełniają.
Podczas konferencji mieliśmy przyjemność gościć: Irenę Zielińską - dyrektor Delegatury Toruń Kujawsko-Pomorskiego Kuratorium Oświaty, Elizę Kaczmarek - dyrektor Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Beatę Więckowską - zastępcę dyrektora Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Martę Humienną - prezes Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w Toruniu, Jerzego Wiśniewskiego - przewodniczącego KMPOiW NSZZ „Solidarność”, Witolda Jankowiaka - przedstawiciela Nadwiślańskiego Związku Pracodawców Lewiatan, Annę Ścibek i Annę Dorociak z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji oraz Agnieszkę Pawłowską z Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
W bogatym programie pierwszego dnia konferencji znalazło się miejsce na dziesięć prelekcji. Licznie przybyli goście mogli wysłuchać Elżbiety Strzemiecznej z Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie, która opowiedziała o tworzonej na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej propozycji zmian w oświacie opartych na profilu absolwenta i absolwentki, bazującym z kolei na wynikach badań i doświadczeń innych krajów oraz szeroko skonsultowanym. Mówiła o pytaniach, na które należy odpowiedzieć, przystępując do prac nad reformowaniem oświaty, o tym, gdzie są największe wyzwania i jak zmieniać edukację, by zachować skuteczność w nauczaniu wiedzy i jednocześnie poprawić dobrostan. Na koniec zaprezentowała wypracowany wstępny model profilu absolwenta polskiej szkoły gotowego do mierzenia się z wyzwaniami przyszłości.
Dr Katarzyna Domańska z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy opowiedziała pasjonująco - nomen omen - o wpływie pasji na kształcenie zawodowe. W swoim wystąpieniu podjęła temat edukacji sportowców, którzy mogą wykorzystać kompetencje nabyte podczas uprawiania sportu, ale też podczas kariery sportowej zyskują konkretne kwalifikacje. Istnieją dla nich konkretne ścieżki zawodowe, w których sportowe doświadczenia są zdecydowanym atutem.
O kształceniu zawodowym w świetle przepisów prawa mówiła Urszula Chaberska, starszy wizytator Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy, zastępca koordynatora ds. kształcenia zawodowego w Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy. Prelekcja uwzględniła w szczególności trzy główne zagadnienia: 1) strukturę kształcenia w szkołach ponadpodstawowych, 2) klasyfikację zawodów szkolnictwa branżowego, 3) efektywność kształcenia zawodowego, w tym: aktualizację oferty kształcenia na potrzeby rynku pracy, stałe monitorowanie potrzeb rynku pracy, formy współpracy szkół z pracodawcami, warianty kształcenia praktycznego, dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.
Paweł Krupiński - przedsiębiorca, edukator i ekspert w dziedzinie technologii edukacyjnych mówił o korelacji wyposażenia szkół z rozwojem kompetencji nauczycieli i uczniów. Objaśnił, jak nowoczesne technologie, takie jak monitory interaktywne czy oprogramowanie edukacyjne, wpływają na rozwój kompetencji pedagogicznych i cyfrowych nauczycieli. Zaprezentował również przykłady dobrych praktyk oraz główne wyzwania, z jakimi mierzą się szkoły podczas implementacji nowych rozwiązań.
O dualnym kształceniu zawodowym fascynująco i w oparciu o własne doświadczenia opowiedziała Małgorzata Łopatko - dyrektor Zespołu Szkół Mechanicznych Elektrycznych i Elektronicznych w Toruniu. Pokazała, czym jest i co daje kształcenie dualne, jaki jest schemat pracy i od czego zacząć. Mówiła o rosnącym zapotrzebowaniu na świecie w tej kwestii i o korzyściach dla przedsiębiorców. Skupiła się także na konkretnym przykładzie prowadzonej przez siebie placówki kształcącej m.in. w zawodzie technik elektryk.
Iwona Górzyńska – koordynator projektów edukacyjnych z Kujawsko-Pomorskiego Funduszu Pożyczkowego mówiła o idei realizacji edukacyjnych programów audiowizualnych, które będą publikowane na platformach społecznościowych, takich jak YouTube, Facebook, TikTok. Pokazała, w jakim stopniu mogą stanowić wsparcie dla doradztwa zawodowego. Opowiadała o promowaniu "lifelong learning" oraz nabywania nowych kwalifikacji. Podjęła też temat edukacji pozaformalnej i wykorzystania filmów "PRZED SIEBIE" na zajęciach do pomagania uczestnikom lepiej zrozumieć różnorodność ścieżek zawodowych, dostępnych opcji kariery oraz wyzwań, z którymi mogą się spotkać w przyszłości.
O narzędziach coachingowych w pracy doradcy zawodowego opowiadała Maja Korońska – nauczycielka języka angielskiego, etyki i kreatywności, oligofrenopedagożka, trenerka biznesu i kompetencji miękkich, coach ICF. Mówiła m.in. o wartościach, które są istotną częścią poczucia tożsamości oraz zachęcała do autorefleksji na temat osobistych wartości i potrzeb. Pokazała, jak ważna jest diagnoza własnych zasobów i świadomość zarówno tego, czego się chce i czego nie chce. Wyjaśniła też, jak wykorzystać niektóre narzędzia coachingowe w zadaniach doradcy zawodowego.
Brawurowo ideę działania swojej firmy opartej na budowaniu relacji przedstawił Dariusz Czermak, człowiek wielu talentów, certyfikowany trener mentalny, aktor, producent filmowy, od 18 lat w branży nieruchomości. Jego wystąpienie skupiało się na tematyce skutecznej współpracy na linii pracownik–pracodawca i znaczeniu relacji dla pracy zespołu.
Kariona Chamier-Ciemińska – kierownik Centrum Rozwoju Talentów Gdańskiego Urzędu Pracy, przejęła mównicę wraz z Anną Kwiecińską i Sylwią Światłowską - doradczyniami zawodowymi w Centrum Rozwoju Talentów Gdańskiego Urzędu Pracy. Prelegentki opowiedziały o narzędziach diagnostycznych w pracy doradcy zawodowego i modelu pomagania w oparciu o rozwój mocnych stron w Centrum Rozwoju Talentów. W CRT doradcy pomagają odkryć i wykorzystać moce strony każdej zgłaszającej się osoby, bilansować jej zasoby i pokazywać możliwości.
Jako ostatni wystąpił dr Łukasz Brzeziński – doktor nauk społecznych, adiunkt badawczo-dydaktyczny Katedry Pedagogiki Pracy i Andragogiki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Opowiedział o formach i metodach pracy doradcy zawodowego oraz optymalizacji procesu doradztwa zawodowego z perspektywy doradcy i klienta. Mówił o teoriach psychologicznych człowieka i teoretycznych typach poradnictwa, zaprezentował mnóstwo wyników badań i analiz, a także opowiedział o strategiach i metodach rozmów doradczych.
Pierwszy dzień obrad zakończyliśmy wieczornym networkingiem, który był doskonałą okazją do wymiany doświadczeń i nawiązywania kontaktów.
Kolejny dzień konferencji otworzył dyrektor KPCEN w Toruniu Sławomir Żebrowski, a po nim głos zabrała Dorota Andrzejewska. Konsultantka ds. doradztwa zawodowego i kształcenia zawodowego pokrótce przedstawiła ofertę toruńskiego KPCEN-u w zakresie doradztwa zawodowego. Opowiedziała także o prowadzonej przez siebie sieci wsparcia Klub Doradcy Zawodowego.
Katarzyna Jagiełka – doradczyni kariery z 27-letnim doświadczeniem w Biurze Karier Uniwersytetu Mikołaja Kopernika mówiła o tym, jak rozpoznać potencjał zawodowy uczniów i wskazać im właściwą ścieżkę kariery. Korzystając ze swoich zawodowych doświadczeń, opowiedziała o dylematach, przed którymi stają młodzi ludzie. Mówiła o korelacji predyspozycji osobowościowych z wybieranym kierunkiem studiów, a także o testach predyspozycji. Zaprezentowała też model drzewka decyzyjnego i boksy celów edukacyjnych.
Po niej wystąpiła dr Adriana Kloskowska – doktor nauk humanistycznych, nauczyciel dyplomowany, polonista, wykładowca akademicki, doradca zawodowy i coach kariery, która z energią mówiła o tym, jak można pomóc uczniom rozwinąć skrzydła oraz jak diagnozować potrzeby zawodowe z wykorzystaniem stylów osobowości DISC. Opowiadała o wpływie znajomości stylów zachowań na wybór dalszej ścieżki edukacyjnej i zawodowej, a także samoświadomości, która pozwala człowiekowi na lepsze funkcjonowanie zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Jej skłaniające do refleksji wystąpienie to prawdziwy "impuls do rozwoju".
Kompetencjom przyszłości swoje wystąpienie poświęcił dr Tomasz Gajderowicz – zastępca dyrektora Instytutu Badań Edukacyjnych. Zwrócił uwagę, że o kompetencjach przyszłości rozmawiamy od 50 lat, ale trzeba odnieść się też do danych, a nie tylko do intuicji. Pokazał, jak mówimy o edukacji i co tak naprawdę wiemy o jej roli w życiu. Wskazał interesujące badania w tych obszarach i dane, jaki można z nich pozyskać. Zadał też ważne pytania o stan edukacji w Polsce w dobie AI. Pochylił się także nad trudnym tematem "straty edukacyjnej" i wyzwaniem, jakie stanowi głęboki kryzys w oświacie. Podjął próbę obalenia niektórych mitów dotyczących kompetencji przyszłości i podzielił się refleksją, że to transfer wiedzy jest właśnie tą kluczową kompetencją.
Przemysław Müller – pasjonat procesu uczenia się, andragog, współtwórca ogólnopolskich projektów edukacyjnych MistrzostwaMechanikow.pl, MistrzostwaIT.com oraz Akademia Młodego Mechanika On Tour z pasją opowiadał o wsparciu w nabyciu rynkowych kompetencji zawodowych dzięki wiedzę o produktach i technologiach z wiarygodnego źródła. Z ogromnym zaangażowaniem opowiedział zebranym, w jaki sposób stara się wspierać młodych w nabywaniu rynkowych kompetencji zawodowych i jakie jego V8 Team osiąga w tej kwestii efekty.
Małgorzata Majewska – wicedyrektor w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Toruniu mówiła o tym, jakie zawody będą w najbliższych latach kluczowe. Przedstawiła, jak zmiany we współczesnym świecie wpływają na rynek pracy i które zawody powoli zanikają. Mówiła też o branżach dzisiaj deficytowych.
Na koniec, w ramach podsumowania dwóch dni konferencji, odbyła się debata na temat tego, czy doradztwo zawodowe spełnia swoją rolę w XXI wieku.
Zakończyliśmy konferencję pełni wiedzy i refleksji, podbudowani pozytywnym odbiorem jej przez naszych gości. Dziękujemy wszystkim obecnym w Ciechocinku gościom i prelegentom i zachęcamy do dalszej z nami współpracy.
Relacja z konferencji: TVP 3 Bydgoszcz
Fot. Anna Sawicka-Banaszkiewicz, Kamila Rychlik.